Chị M. (Quận Tân Bình) đã đầu tư gần 30 triệu cho con gái 7 tuổi học tiếng Anh trong hơn 6 tháng qua, kết quả nhận về vẫn chưa thấy bé có khả năng chào hỏi, giới thiệu cơ bản bằng tiếng Anh. Vì sao nên nỗi?

Với mong muốn giúp con em mình có những cơ hội tốt hơn trong sự nghiệp sau này, ba mẹ đã quyết định chi trả khoản phí không nhỏ để cho các con học thêm tiếng Anh ở các trung tâm. Ba mẹ chấp nhận chi hàng chục triệu đồng mỗi tháng cho các bé, nhưng để khẳng định rằng trẻ có thể sử dụng được như ngôn ngữ thứ 2 hay không thì không phải cứ “chịu chi” là được.

Động lực thúc đẩy nhu cầu cho con đi học tiếng Anh hiện nay

Theo Vietnam-Briefing (thuộc Tập đoàn Dezan Shira & Associates), ước tính có khoảng 1 tỷ người trên toàn thế giới nói tiếng Anh. Đây là ngôn ngữ chính thức ở 67 quốc gia và là ngôn ngữ thứ hai ở 27 quốc gia. Tiếng Anh cũng rất quan trọng khi đi du lịch, với khoảng 350 triệu người giao tiếp bằng tiếng Anh trong tổng số gần 7 tỷ người sinh sống trên thế giới ngày nay.

Tiếng Anh cũng là một điều kiện quan trọng để vào đại học. Khung trình độ quốc gia Việt Nam, được đưa ra vào năm 2016, đặt ra các tiêu chuẩn về trình độ ngoại ngữ để vào đại học. Yêu cầu tối thiểu là trình độ ngoại ngữ đạt 3 trên 6, tương đương với Khung tham chiếu ngôn ngữ chung châu Âu cấp độ B1. Trong điều kiện xét tuyển của Bộ GD & ĐT, nhóm thí sinh có IELTS 5.5 hoặc TOEFL iBT 46 hoặc TOEIC (4 kỹ năng: L&R 785, S 160, W 150) sẽ có nhiều lợi thế hơn. Chính vì vậy, cho con học tiếng Anh trở thành mối quan tâm của nhiều bậc phụ huynh.

Nhu cầu cho con học thêm ngoại ngữ của phụ huynh hiện nay rất lớn bởi trên thực tế việc dạy học trong nhà trường chưa đem lại hiệu quả và thỏa mãn kỳ vọng của phụ huynh. Nhiều phụ huynh thấy con nhà hàng xóm lên lớp 1 đã nói tiếng Anh “như gió” nên ba mẹ cũng xuýt xoa, và rồi lên kế hoạch cho con em mình đi học tiếng anh theo nhiều hình thức khác nhau khi chúng mới chỉ lên 4, lên 5. Tuy nhiên, một số phụ huynh đã phải đối mặt với nỗi buồn khi chi phí đó không mang lại kết quả như mong đợi, khi con vẫn không thể giao tiếp bằng tiếng Anh sau nhiều tháng, thậm chí là nhiều năm học tập.

Vấn đề không phải chỉ nằm ở mức độ đầu tư hay chất lượng giáo trình mà còn nằm ở quá trình và phương pháp học tiếng Anh của các em. Nhiều phụ huynh đã chọn cách học tiếng Anh truyền thống cho con mình. Trong phương pháp này, học sinh phải lắng nghe, chép bài, học và sử dụng ngữ pháp, từ vựng và những mẫu câu giao tiếp có phần rập khuôn. Nhưng cách học này đã trở nên lỗi thời, không phù hợp với cuộc sống hiện đại của con người.

“Tôi thấy rất ngạc nhiên khi nhiều bé mới học lớp 3, tiếng Việt còn chưa sõi, ấy vậy mà cũng bị cha mẹ bắt đi học trung tâm tiếng Anh. Tôi cho rằng, trẻ em nên học tiếng mẹ đẻ cho tốt, tích lũy kiến thức chuyên ngành cho tốt, tiếng Anh cũng được các trường từ mầm non đến đại học dạy trong chương trình cả rồi, cần gì phải cho con học thêm cả mấy trung tâm cho tốn tiền” – người dùng NH Tuấn Vũ đã bình luận trên một trang báo.

Phương pháp dạy và học tiếng Anh nào phù hợp cho con trẻ?

Phương pháp giáo dục hiện đại đã có sự thay đổi lớn và đang ngày càng được ưu ái. Các chương trình giáo dục hiện đại tập trung vào việc tăng cường khả năng giao tiếp của học sinh. Các bé được khuyến khích sử dụng tiếng Anh trong tình huống thực tế, ví dụ như hoạt động nhóm hay thảo luận. Các bé có thể học từ các tài liệu thực tế như sách báo, phim, video trực tuyến và từ các bài hát.

Tuy nhiên, những chương trình học hiện đại nhất có thể không phải phương pháp học tốt nhất cho tất cả các em học sinh. Mỗi em học sinh đều đặc biệt và có cách học khác nhau. Một số em học sinh tự giác, tiếp thu tốt có thể tự học được tiếng Anh bằng cách nghe, đọc và luyện tập cho đến khi thành thục, trong khi đó, một số bé lại đòi hỏi cần có sự hỗ trợ từ thầy/cô giáo để có thể nâng cao kỹ năng nghe, nói, đọc và viết của mình.

Vấn đề đặt ra là nhiều phụ huynh không biết chọn phương pháp học tiếng Anh nào, sao cho thích hợp nhất với con em mình. Điều này cũng có nghĩa là, phụ huynh đã chọn cách học tiếng Anh không phù hợp với năng lực cũng như tính cách của con. Đó cũng là băn khoản của chị M., người trông chờ việc đưa con đến trung tâm sẽ giúp con học tốt, nhưng kết quả lại chưa như kì vọng.

Bên cạnh việc chọn phương pháp học, có một yếu tố khác cũng góp phần đến việc con không thể học tiếng Anh một cách hiệu quả sau khi đã đầu tư nhiều tiền và thời gian, thường gọi là triệu chứng “con người ta”. Một số phụ huynh quá khích, ép con phải học tiếng Anh thật nhiều như một cách để con mình đạt được thành tích cao trong các bài kiểm tra, thay vì để con học tiếng Anh như là một kỹ năng, tìm hiểu một ngôn ngữ mới cần thiết trong cuộc sống. Có thể áp lực đó sẽ khiến con mất hứng thú với việc học, mất tập trung và đặt quá nhiều áp lực lên việc học một ngôn ngữ mới của con.

Một vấn đề khác xuất phát từ chương trình học và cách các con được dạy ở trường, hoặc trung tâm. Thường thì ở trường và trung tâm tập trung quá nhiều vào những kiến thức cơ bản như từ vựng, cấu trúc ngữ pháp mà ít tập trung tập luyện kĩ năng nghe nói cho các bé. Các con không được tiếp xúc nhiều, nên việc sử dụng tiếng Anh ngoài thực tế cũng sẽ khó mà cải thiện. Điều này sẽ làm cho các con mau chán, bị thụ động khi nói.

Một hiệu trưởng trên địa bàn TP Hà Nội cho hay bất cập lớn nhất của việc dạy tiếng Anh trong nhà trường hiện nay là học sinh học mà khả năng vận dụng được để giao tiếp rất hạn chế. Chương trình quá nặng ngữ pháp, không coi trọng kỹ năng giao tiếp trong khi kỹ năng này mới là điều giúp học sinh hội nhập, tiến đến là công dân toàn cầu. Nhiều nội dung trong sách giáo khoa không phù hợp cần biên soạn lại. (Theo phunuonline)

Học sinh ở TPHCM học tiếng Anh với giáo viên bản xứ của chương trình tiếng Anh tích hợp. Ảnh: phunuonline

Hơn nữa, một số phụ huynh cũng không có đủ thờ gian để đồng hành cùng con, giúp con học tiếng Anh một cách hiệu quả. Ba mẹ quá bận rộn với công việc của mình và không có đủ thời gian để kiểm tra lại thực lực của con. Chính vì thế việc học tiếng Anh đã hoàn toàn phụ thuộc vào trường học, trung tâm.
Khi con không thể giao tiếp tiếng Anh sau khi đã đầu tư nhiều thời gian và tiền bạc, nhiều phụ huynh cảm thấy thất vọng. Họ có thể cảm thấy không biết là vấn đề nằm ở đâu, do mình chưa chi đủ cho con học, hay vấn đề nằm ở con mình, hoặc đơn giản là họ sẽ nản chí và từ bỏ sau khi đã cho con đi “trải nghiệm” hết trung tâm này đến trung tâm khác nhưng không thấy hiệu quả.

Vậy phụ huynh phải làm gì để giúp con em mình học hiệu quả hơn khi quyết định chi hàng chục triệu đồng mỗi tháng?

Để giúp con học tiếng Anh một cách hiệu quả hơn, phụ huynh phải thật sự quan tâm, để tìm hiểu kỹ các chương trình học tiếng Anh phù hợp với con. Ba mẹ có thể tìm kiếm các trung tâm đào tạo tiếng Anh chuyên nghiệp và được tín nhiệm, để giúp con luyện tập, phát triển kỹ năng ngôn ngữ và giao tiếp tiếng Anh của mình. Bên cạnh đó, phụ huynh cũng nên có thời gian để tìm hiểu về phương pháp học tốt nhất cho con, và đưa ra các phương pháp học phù hợp với khả năng và sở thích học tập của con.

Nếu việc học tiếng Anh của con đang gặp khó khăn, phụ huynh cần quan tâm và động viên con một cách tích cực. Chúng ta có thể tạo động lực cho con bằng cách khen ngợi trẻ khi chúng học được thứ gì mới, đừng tiếc lời khen cho những đứa trẻ, vì đó sẽ trở thành niềm vui và động lực cho chúng. Hay ba mẹ có thể chia sẻ các câu chuyện thành công của người khác khi học tiếng Anh, để giúp con hiểu được tầm quan trọng của ngôn ngữ toàn cầu để tự bé ý thức hơn trong việc học một ngôn ngữ mới. Ngoài ra, phụ huynh cũng cần tránh tạo áp lực cho con, để con đi đúng theo năng lực của bé, động viên con yêu thích môn học này bằng cách tạo những hoạt động thú vị và hấp dẫn, để tăng cường kỹ năng phản xạ giao tiếp của bé.

Ngoài việc chọn phương pháp học và đồng hành cùng con trong quá trình học cũng là một yếu tố quan trọng. Ba mẹ nên là người đồng hành, tạo ra một môi trường học tiếng Anh tích cực tại nhà, bao gồm việc đọc sách tiếng Anh, xem phim hoặc chương trình truyền hình bằng tiếng Anh, tạo ra các trò chơi và hoạt động để tăng cường khả năng giao tiếp của con. Việc tạo ra một môi trường học tiếng Anh tích cực sẽ giúp con hứng thú hơn và phát triển kỹ năng tiếng Anh nhanh chóng hơn.

Cuối cùng, phụ huynh cần thể hiện sự quan tâm và động viên con trong quá trình học tiếng Anh. Việc động viên con và cho thấy sự hoan nghênh và trân trọng những nỗ lực của con sẽ giúp con cảm thấy tự tin hơn trong việc giao tiếp tiếng Anh, vậy nên đừng tiếc lời khen cho những đứa trẻ của chúng ta. Một cách để làm điều này là dành thời gian để nghe con nói tiếng Anh và cá nhân hóa việc đánh giá những sự tiến bộ của con. Trong tổng hợp, để giúp con có thể giao tiếp tiếng Anh thành thạo, phụ huynh cần tìm hiểu cách lựa chọn phương pháp học phù hợp với con, tạo một môi trường học tiếng Anh tích cực tại nhà và thể hiện sự động viên và quan tâm đến quá trình học tiếng Anh của con. Nếu phụ huynh có thể áp dụng các giải pháp này một cách chính xác, con sẽ có thể học tiếng Anh dễ dàng hơn và nhanh chóng phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh.